Blog Narcismevrij.nl: 2025

maandag 17 maart 2025

De invloed van een narcistische ouder op het kind

Narcistische ouders kunnen een diepe impact hebben op de emotionele en psychologische ontwikkeling van hun kinderen. Kinderen van narcistische ouders groeien vaak op met een verstoring in hun hechtingsstijl, wat kan leiden tot zowel verlatingsangst als bindingsangst. Daarnaast ontwikkelen ze vaak codependency (mede-afhankelijkheid), waarbij ze hun eigen wensen en behoeften onderdrukken om bevestiging, goedkeuring en liefde van anderen te krijgen.

Hechtingsproblematiek

Een veilige hechting ontstaat wanneer een kind consistent liefde, aandacht en emotionele steun ontvangt van de ouders. Bij narcistische ouders ontbreekt dit vaak, omdat ze hun eigen behoeften en imago centraal stellen. Dit kan leiden tot:

Angstige hechting (verlatingsangst): Angst om verlaten te worden, extreme behoefte aan bevestiging en moeite met loslaten.
Vermijdende hechting (bindingsangst): Moeite met intimiteit, emotionele afstandelijkheid en een sterke behoefte aan onafhankelijkheid.
Gedeactiveerde of gedesorganiseerde hechting: Een mix van angst voor verlating en een angst voor nabijheid, vaak resulterend in intense, wisselvallige relaties.

Hoe narcistische ouders onveilige hechting veroorzaken

Narcistische ouders bieden vaak een wisselwerking van intermitterende liefde en afwijzing; soms lijken ze warm en zorgzaam, maar zijn vaak kil en kritisch. Dit zorgt voor verwarring bij het kind en een diepgewortelde angst om verlaten te worden. Daarnaast is er sprake van voorwaardelijke liefde; het kind leert daarmee dat liefde verdiend moet worden door gehoorzaam te zijn of te voldoen aan de behoeften van de ander. En doordat narcistische ouders veel gaslighting en manipulatie toepassen, laten ze hun kind twijfelen aan de eigen gevoelens en herinneringen. Daarnaast is er sprake van emotionele verwaarlozing of mishandeling, wat ervoor zorgt dat het kind zich onzichtbaar en onveilig voelt, maar toch blijft hunkeren naar bevestiging.

Onveilige hechting door narcistische ouders kan er dus voor zorgen dat een kind zich op een ongezonde manier aan hen bindt, zelfs als de ouder schadelijk of emotioneel gewelddadig gedrag vertoont. Dit mechanisme kan bij een kind op latere leeftijd leiden tot ongezonde relatiepatronen, zoals het Stockholm-syndroom in relaties, waarbij iemand loyaal blijft aan een persoon die hem/haar emotioneel of fysiek schaadt.

Dit ontstaat doordat de dader af en toe liefde of goedkeuring geeft, waardoor het slachtoffer hoop blijft houden. En het slachtoffer gaat het gedrag van de dader rechtvaardigen om de pijnlijke realiteit draaglijker te maken. Tevens ontstaat er angst en afhankelijkheid en is het slachtoffer heel erg bang om los te laten en voelt zich zonder de dader verloren.

Codependency en narcistische ouders

Kinderen van narcistische ouders leren vaak dat hun eigen gevoelens en behoeften ondergeschikt zijn aan die van hun ouders. Dit kan leiden tot codependency, waarbij iemand zich extreem richt op de emoties, wensen en goedkeuring van anderen, vaak ten koste van zichzelf. Symptomen hiervan kunnen zijn:

Moeite met grenzen stellen
Een sterke behoefte aan goedkeuring
Angst om anderen teleur te stellen
Moeite met het herkennen van eigen behoeften

Doorbreken van het patroon

Maar er is ook positief nieuws, want al is het zeer schrijnend als je als kind te maken hebt (gehad) met een narcistische ouder, het is als volwassene zeker mogelijk om deze patronen te doorbreken door therapie, onder ander door bijvoorbeeld EMDR-therapie. Maar ook inzichtgevende therapie; leren begrijpen waar de patronen vandaan komen, grenzen te leren stellen, door onder andere nee te leren zeggen en je eigen behoeften voorop te leren stellen. Daarnaast is het belangrijk om zelfliefde en zelfwaardering te ontwikkelen, zonder de bevestiging van buitenaf. Ook is het belangrijk om je bewust te worden van je triggers en automatische reacties, want pas op dat moment kun je patronen doorbreken.

Heb jij zelf specifieke ervaringen of uitdagingen waar je tegenaan loopt in relaties of zelfontwikkeling? Neem dan contact met me op voor het maken van een afspraak.

www.narcismevrij.nl

http://www.narcismevrij.nl/

Charlotte van der Hoeven, Coaching-Training-
Charlotte-van-der-Hoeven, Coaching & Training is gespecialiseerd in coaching voor slachtoffers en training van hulpverleners w.b. narcistisch-misbruik en narcistische-mishandeling en narcisme, blog-narcistisch-misbruik, blog-narcisme, blog-narcistische-mishandeling, coach-narcistisch-misbruik, therapeut-narcistisch-misbruik, wat-is-narcisme

maandag 20 januari 2025

Narcisme en mediation, is dit een haalbare combinatie?

Als je uit elkaar gaat met iemand die narcistische trekken vertoont, wordt mediation vaak voorgesteld, maar is dit überhaupt wel haalbaar? Helaas is dit vaak een behoorlijke uitdaging en lijkt vaak niet te werken.

Mediation bij narcisme

Wat maakt mediation met een narcist vaak zo moeilijk? Mediation -het woord zegt het al- is gericht op het vinden van een gezamenlijke oplossing, terwijl iemand die narcistisch is juist het proces van samenwerking, compromis en communicatie wil bemoeilijken. Ontkom je er niet aan om een mediationtraject aan te gaan en wil je de grootste kans van slagen hebben, dan is het van belang dat je kiest voor een mediator die ervaring heeft met complexe persoonlijkheidsdynamieken en gedragsproblematiek. Het is daarbij dan ook echt van belang dat de mediator in kwestie duidelijke regels en een gestructureerde en begrensde gang van zaken hanteert om manipulatie te voorkomen.

Het proces

Je ziet vaak tijdens het mediationproces dat een narcist alle emotioneel beladen stukken naar boven wil halen, stel hier zelf meteen paal en perk aan en richt je alleen op de praktische, tastbare oplossingen. Je zit er niet voor relatietherapie, je zit er om concrete afspraken te maken. Je mag grenzen stellen, weiger dan ook akkoord te gaan met onredelijke eisen: Geef aan dat je niet kunt instemmen met een oplossing die volledig in het voordeel is van de narcist en jouw belangen schaadt. Overigens is het ook van belang dat alles wat in de mediation wordt besproken of voorgelegd, schriftelijk wordt vastgelegd. Dit kan later van pas komen als het traject mislukt.

Soms is de mediator simpelweg niet goed toegerust om met een narcistisch persoon te dealen. Dan kun je buiten de sessies om contact opnemen met de mediator en je zorgen over de gang van zaken uiten. Maak een aparte afspraak of stuur een schriftelijke uitleg waarin je toelicht dat je het gevoel hebt dat de mediator bijvoorbeeld niet neutraal is. Wees feitelijk en concreet: noem specifieke voorbeelden waarin jouw belangen zijn genegeerd of waarin de narcist bevoordeeld lijkt te worden. Verzoek de mediator om de uitgangspunten van neutraliteit en gelijkwaardigheid opnieuw te evalueren. Als de mediator je probeert te overtuigen om akkoord te gaan met een onredelijke oplossing, onthoud dan dat je het recht hebt om “nee” te zeggen. Mediation is een vrijwillig traject en je bent niet verplicht om te tekenen voor een overeenkomst die niet in jouw belang is.

Hoe anders oplossen?

Mocht dit niet helpen, dan kun je voorstellen om een andere mediator met meer ervaring in complexe conflicten in te schakelen, maar je kunt de mediation ook beëindigen. Als het proces niet eerlijk verloopt en de mediator geen verbetering toont, kun je besluiten om het traject stop te zetten.

Voordat je het proces beëindigt, is het belangrijk om een aantal zaken voor jezelf helder te krijgen.

- Zijn jouw belangen nog vertegenwoordigd?- Is de mediator nog neutraal?

- Zijn er realistische uitkomsten mogelijk?

Voordat je eruit stapt, is het ook van belang dat je alle schriftelijke correspondentie bewaart en maak notities; houd concreet bij wat er is gezegd tijdens de sessies en wanneer je je bezwaren hebt geuit. Vraag daarnaast ook om een eindverslag: in veel gevallen stelt de mediator een eindverslag op waarin de beëindiging wordt toegelicht. Controleer of dit klopt en vraag om aanpassingen als dit nodig is.

Beëindigen mediation bij narcisme

Na het beëindigen van mediation is het van belang om te kijken hoe je verder gaat. Dit kan inhouden dat je juridische stappen gaat ondernemen en schakel hierbij een advocaat in die kennis heeft van narcisme en narcistisch misbruik. Laat deze weten waarom mediation mislukt is en deel relevante documentatie. Een narcist kan proberen je beslissing om met mediation te stoppen, tegen je te gebruiken en je neer te zetten als de “onredelijke partij”. Wees hierop voorbereid en blijf daarom kalm en hou je aan de feiten. Zorg dat jij zelf de regie houdt over het verdere proces en laat je door de narcist niet onder druk te zetten om opnieuw te onderhandelen op hun voorwaarden.

Als je meer wilt weten over specifieke eisen of situaties waar je mee te maken hebt, kunnen we een afspraak maken en kan ik gerichter advies geven. Het is in dit soort complexe situaties belangrijk om strategisch te handelen.