Charlotte van der Hoeven, Coaching en Training

Charlotte van der Hoeven, Coaching en Training
Narcisme-Expert | Expert Narcistisch Misbruik | Coach & Trainer

zondag 20 december 2020

Over narcisme: Kerst met een narcist

De feestdagen staan weer voor de deur en ik weet als geen ander hoe moeilijk die kunnen zijn. En dan ook nog eens in deze coronatijd. Als je nog in een relatie zit met een narcist of er net uit bent. 

kerst narcist

Niet reageren op de narcist

Wees je ervan bewust dat juist op de momenten dat je kwetsbaar bent, een narcist toenadering zou kunnen zoeken. Dit kan in de vorm van een mailtje, sms-je, appje, kaartje of cadeautje of een telefoontje. Ongeacht wat, reageer er niet op. Belt de narcist, neem niet de telefoon op. Je zult je ongetwijfeld ontzettend eenzaam voelen en dit is allesbehalve de kerst die je je voor ogen hebt. En juist op die momenten ben je kwetsbaar. Daarom is het belangrijk om hier verandering in te brengen!

Perspectief

Ik wil je wat tips geven om de kerstdagen door te komen en voor je”zelf” perspectief te creëren voor het nieuwe jaar.

Zet krachtige nieuwe intenties voor je”zelf” en je nieuwe leven voor het nieuwe jaar op papier:

  • Wat is belangrijk voor je?
  • Wat heb je nodig om de persoon te worden die je wilt zijn?
  • Hoe wil je dat jouw Kerst en Nieuwjaar er volgend jaar uitziet en hoe wil je dat gaan bewerkstelligen?
  • Hoe kun je je”zelf” transformeren naar een nieuw, authentiek en waardevol “Ik”? Hoe dubbel het ook klinkt, maar juist door de meest negatieve ervaringen groei je het hardst.
  • Wat wil je bereiken in het nieuwe jaar?

Dit zijn zaken die je voor je”zelf” kunt gaan opschrijven om op deze manier los te komen van de narcist en te gaan kijken naar wat jij wilt. Leg de focus deze dagen op je”zelf”, keer naar binnen en voel wat jij nodig hebt. Gebruik het nieuwe jaar als doel om je voor te bereiden op een nieuwe groei, een krachtige, sterke “Zelf”!

Voor degenen die de relatie met narcistisch misbruik ver achter zich hebben liggen, geniet van deze dagen! Geniet en vier dat je vrij bent, je”zelf” weer terug hebt en wees dankbaar voor de lessen die je hebt geleerd!

Ik wens jullie allemaal een hele veilige, gezonde, gelukkige, powervolle en liefdevolle kerst en een narcismevrij nieuwjaar toe!

 

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl.

Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nlhttp://www.narcismevrij.nl/

Charlotte van der Hoeven, Coaching-Training-
Charlotte-van-der-Hoeven, Coaching & Training is gespecialiseerd in coaching voor slachtoffers en training van hulpverleners w.b. narcistisch-misbruik en narcistische-mishandeling en narcisme, blog-narcistisch-misbruikblog-narcismeblog-narcistische-mishandelingcoach-narcistisch-misbruiktherapeut-narcistisch-misbruikwat-is-narcisme
 

donderdag 19 november 2020

Over narcisme: Tips voor omgang met een narcist

Het kan zo zijn dat je door omstandigheden toch gedwongen bent om in contact te blijven met een narcist, dit als er bijvoorbeeld kinderen in het spel zijn. Het is dan heel belangrijk dat je niet weer wordt teruggetrokken in het web en voordat je het weet weer in de wereld van illusies en leugens terecht komt. Wat kun je doen om dit contact zo afstandelijk mogelijk te houden?

narcisme omgaan

Vooropgesteld, blijf voor jezelf herhalen dat het iemand is met een stoornis. Dit is zo belangrijk, niet om de persoon in kwestie nou zo negatief af te schilderen, want ergens is het ook erg tragisch voor de persoon zelf, maar dit is zo belangrijk om jezelf niet weer te verliezen in de mooie, maar lege woorden en loze beloftes van de narcist. Zoals gezegd, voor je het weet, ga je weer twijfelen aan jezelf en je eigen waarnemingsvermogen en derhalve weer wankelen.

Handel vanuit onverschilligheid, ook al voel je wat anders. Hiermee bedoel ik het volgende: Iedere keer als er een contactmoment noodzakelijk is met de narcist en deze probeert je uit de tent te lokken, speel dan de onverschillige. Laat de woorden van de narcist niet doordringen in je systeem en realiseer je dat het allemaal gebakken lucht is.  Desnoods zeg je in gedachten bij alles wat de narcist tegen je zegt: Blablablabla, dit om de woorden geen waarden te geven en niet te horen.

Laat je ook niet verleiden tot discussies of tot een emotionele reactie. Dit is namelijk precies wat de narcist wil. Op het moment als er namelijk maar een greintje gevoel bij je tevoorschijn komt, weet de narcist dat hij/zij je kan bespelen en weer invloed kan gaan uitoefenen. Dus blijf onverschillig, kort, zakelijk en bondig in elke vorm van communicatie. Of dit nou in real life is of via mail, app of telefoon. Oefen deze nieuwe vorm van gedrag ook. Dit is iets wat de narcist niet gewend is en hij of zij voelt op die manier dat er geen grip op je te krijgen is.

Daarnaast is het belangrijk om zo min mogelijk te delen over jezelf en je eigen leven. Iedere strohalm aan informatie kan voor de narcist alweer een middel zijn om tegen je te gebruiken, je te manipuleren en te beïnvloeden. Dus hou het oppervlakkig. Als er gecommuniceerd moet worden, probeer je dan te beperken tot vage oppervlakkigheden en geen persoonlijke details.

Vermijd sarcastische of cynische opmerkingen, want dit kan er weer voor zorgen dat de narcist zich aangevallen of gekrenkt voelt en je daarom via welke weg dan ook, weer wil gaan "straffen". Vergeet niet, het is geen wedstrijd en al was het dat wel, dan is deze bij voorbaat al verloren. Jij bent in deze namelijk de zwakste schakel, omdat jij wel gevoel en geweten hebt. Dus scherm je daarom zoveel waar mogelijk af.

Wees diplomatiek en vermijd conflicten, maar wees geen voetveeg. Leg de verantwoordelijk bij de narcist en wees duidelijk in de communicatie en het stellen van jouw grenzen, dit wederom zonder emoties, maar vanuit de neutrale positie. Praat in bewoordingen als:

  • De tijd zal het leren.
  • Dat kan iedereen gebeuren.
  • Iedereen mag denken wat hij of zij wil.
  • Zo zie je maar weer.
  • Als jij daar een goed gevoel bij hebt, kun je dat doen.
  • De toekomst zal het uitwijzen.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van opmerkingen waar de ander eigenlijk niets mee kan en dat is ook de bedoeling. Het gaat erom dat jij weer de regie krijgt en vooral ook behoudt en je niet weer laat verleiden in de illusionaire wereld van de narcist! Wil je hier meer over weten, dan kunnen we hier over doorpraten in een coachinggesprek. Het is belangrijk om vaardigheden te ontwikkelen om je te wapenen tegen destructieve personen, zodat jij je eigen leven weer volledig op de rails krijgt.

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl.

Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl.http://www.narcismevrij.nl/

Charlotte van der Hoeven, Coaching-Training-
Charlotte-van-der-Hoeven, Coaching & Training is gespecialiseerd in coaching voor slachtoffers en training van hulpverleners w.b. narcistisch-misbruik en narcistische-mishandeling en narcisme, blog-narcistisch-misbruikblog-narcismeblog-narcistische-mishandelingcoach-narcistisch-misbruiktherapeut-narcistisch-misbruikwat-is-narcisme
 

zondag 18 oktober 2020

Over narcisme: Omgang met een narcist; van onmacht naar macht

Als je met een narcist te maken hebt of hebt gehad in je leven, dan weet je als geen ander hoe de narcist 'opereert'. Ik krijg ongelooflijk veel persoonlijke verhalen te horen in mijn praktijk en vaak allen even schrijnend. Ik hoor genoeg verhalen waarbij kinderen in het spel worden uitgespeeld en worden ingezet bij juridische machtsspelletjes. Het is bekend dat narcisten alles uit de kast trekken als het gaat om de afwikkeling van een scheiding. Daarnaast proberen ze, ook wanneer er kinderen in het spel zijn en daarmee dus de rechterlijke macht, advocatuur en mediators te manipuleren.

Omgang met narcist

Voorgelogen

Keer op keer krijg ik te horen hoe narcisten iedereen om hun vinger weten te winden. Hoe mensen die geen kennis en ervaring hebben met narcistisch misbruik, met open ogen ingepakt en voorgelogen worden. Op het moment dat er een strijd woedt tussen de narcist en jou, vaak ook middels vechtscheidingen, is voor de narcist alles geoorloofd. Er wordt pathologisch gelogen zonder blikken of blozen en de zaken worden zelfs zo gedraaid en opgevoerd, dat de narcist 'het slachtoffer' is. Vaak zit je vol ongeloof en ben je overbluft wat er allemaal uit de kast getrokken wordt, om jou in een negatief daglicht te zetten. Juist omdat jij wel iemand bent met empatisch vermogen en het graag goed geregeld wil hebben voor de kinderen. Voor je eigen ogen wordt iedereen ingepakt en kijk jij machteloos toe. Dit zorgt ervoor dat je je nog minder begrepen en ontredderd voelt.

Om je machteloosheid te kenteren naar macht, is het belangrijk om aan jezelf te gaan werken. Alle triggers, angst en pijn zijn goed om aan te pakken. Het is heel belangrijk dat je deze moeizame strijd, waar mogelijk, vanuit je eigen kracht kunt voeren. Dit voelt de ander namelijk altijd en daar zal de ander ook op reageren. Realiseer je dat het gedrag van de narcist niets met jou als persoon te maken heeft. Dit had de narcist bij ieder ander net zo gedaan.

Autoriteiten op de hoogte brengen

Daarnaast is het belangrijk dat je voor jezelf en de rechterlijke organen alles op papier zet. Probeer zoveel mogelijk dossier met praktische feitelijkheden op te bouwen. Schakel politie, maar vooral ook advocaat en therapeut in die kennis van de materie hebben en blijf de bewijsvoering overdragen. Blijf meldingen maken, zodat iedereen op de hoogte is wat er gebeurt. Probeer mensen om je heen te verzamelen die kennis van zaken hebben en daadwerkelijk weten hoe een narcist te werk gaat, ook bij de autoriteiten. Neem alle gedragingen en communicatie van de narcist waar mogelijk op en documenteer alles. Noteer data, maak relevante aantekeningen en breng de autoriteiten hiervan rustig en kalm op de hoogte. Blijf kijken en blijf noteren wie en wat de narcist op je afstuurt en afvuurt. Raak niet in paniek als je ziet dat de narcist bondgenoten zoekt en lastercampagnes opstelt om tegen je te gebruiken. Dit klinkt ongelooflijk moeilijk, maar blijf sterk. Jij weet hoe het zit en jij moet vertrouwen hebben. Dit houd je sterk en zorgt ervoor dat je geen gevoel van machteloosheid krijgt. Houd voor ogen dat je te maken hebt met iemand die zich opstelt als een zesjarig kind, waarmee je niet op een volwassen en constructieve manier een gezonde omgang kunt regelen. Niet voor jezelf of voor jullie kinderen.

Probeer niet tot de narcist door te dringen. Dit is verspilde energie en gaat je op den duur alleen nog maar meer frustreren, want juist deze strijd is een machtsstrijd geworden voor de narcist. Blijf kalm en rustig, hoe moeilijk het ook is. Houd het zesjarige kindje voor ogen met wie je communiceert. Dit zijn slechts enkele mogelijkheden van wat te doen, maar hier kunnen we mee aan de slag in mijn praktijk. De strijd kan zeer lang duren en aanhouden, maar besef dat licht de duisternis altijd overwint.

 

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl

Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl.http://www.narcismevrij.nl/

Charlotte van der Hoeven, Coaching-Training-
Charlotte-van-der-Hoeven, Coaching & Training is gespecialiseerd in coaching voor slachtoffers en training van hulpverleners w.b. narcistisch-misbruik en narcistische-mishandeling en narcisme, blog-narcistisch-misbruikblog-narcismeblog-narcistische-mishandelingcoach-narcistisch-misbruiktherapeut-narcistisch-misbruikwat-is-narcisme
 

zondag 20 september 2020

Over narcisme: Codependentie en narcisme

 

Vaak zie je dat de partner van een narcist, codependentie heeft ontwikkeld. Je kunt codependent worden in een destructieve relatie en hierdoor het contact met jezelf verliezen, waardoor je afhankelijk wordt van de goedkeuring en bevestiging van de ander. Aangezien je niet (meer) in verbinding staat met je"zelf", ga je de bevestiging buiten jezelf zoeken. De codependent probeert deze te krijgen door te gaan pleasen, zichzelf opzij te zetten en zich aan te passen aan de ander

Codependentie en narcisme

Hoe weet je of je mogelijk te maken hebt met codependentie bij jezelf?

Hiervoor zijn een aantal vragen ontwikkeld, waarbij je een inschatting kunt maken of jij hiertoe behoort. Het is belangrijk dat je dit voor jezelf erkent, want dan kun je ermee aan de slag. 

  • Ben je vaak bezig om andermans leven te analyseren?
  • Handel en zeg je die dingen waarvan je denkt dat de ander wil dat je dit doet of zegt?
  • Blijf je bij personen of situaties ook al doen ze je pijn, in de hoop dat het anders zal worden?
  • Vind je het moeilijk om je grenzen aan te geven?
  • Ben je bang om de ander te kwetsen als je uitspreekt wat je vindt, denkt of voelt?
  • Voel je je egoïstisch als je ervoor kiest om iets voor jezelf te doen?
  • Geef je anderen de schuld over het feit hoe jij je voelt?
  • Denk je dat je de problemen van een ander moet en kunt oplossen, hem of haar moet en kunt "redden"? 
  • Bagatelliseer en veroordeel je vaak je eigen gevoelens en gedachten?
  • Ben je bang voor verandering?
  • Zoek je het geluk vaak buiten jezelf?
  • Vind je het moeilijk om alleen te zijn?
  • Laat je je stemming afhangen van de stemming van de ander? 
  • Vermijd je het verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leven en geef je anderen de schuld als je ongelukkig bent?
  • Houd je liever vast aan het bekende, ook al gaat dat gepaard met kwelling, pijn en ellende, dan dat je kiest voor het onbekende?
  • Voel je altijd de behoefte om voor de ander te zorgen in plaats van voor jezelf, waardoor jij je beter voelt?
  • Moet je je nuttig maken voor een ander om je waardevol te voelen?
  • Probeer je de ander te veranderen of te "verbeteren", inzicht te geven?
  • Is je focus extern gericht in plaats van naar binnen gekeerd?
  • Ben jij een gever om op deze manier liefde, aandacht, waardering en erkenning te krijgen? (Dit kan zowel op bewust als op onbewust niveau plaatsvinden).
  • Ben je opgegroeid in een disfunctioneel gezin, waarin er weinig tot geen ruimte was voor jou als persoon en voor warmte en liefde?
  • Geef je veel aan anderen, ook al vragen ze er niet om en als je merkt dat dit niet wederzijds is, raak je gefrustreerd?
  • Ben je bang om fouten te maken?
  • Vind je de mening van de ander belangrijker en stel je die boven de mening van jezelf?
  • Voel je je machteloos om jezelf en de situatie waarin je zit te helpen en te verbeteren?
  • Koester je de hoop dat de ander ooit inzicht krijgt in zijn/haar gedrag en hierop het gedrag naar jou toe zal aanpassen?

Dit kunnen indicatiewijzers zijn waaruit kan blijken dat je codependent bent geworden onderweg in deze destructieve relatie. Let op; het zijn richtlijnen, het is niet een vastgesteld gegeven. 

Het maakt ook niet uit waar je op de lijn zit van codependentie ja of nee, het gaat om het inzicht voor je"zelf" wat mogelijke zaken zijn waar jij nog werk te verrichten hebt. 

Het is een gegeven dat we allemaal in de basis extern gericht zijn. We leren in het begin van ons leven niet meteen om onze focus naar binnen te brengen en te kijken wat onze valkuilen en triggers zijn. Dat is precies ook de valkuil voor ons eigen ik. Doordat we geconfronteerd worden met destructieve personen of situaties in ons leven, kijken we in eerste instantie naar de ander in plaats van naar onszelf. En daar zit juist de sleutel. Het leven laat ons iets zien en als we dat echt durven aangaan, niet in de vorm van frustratie, boosheid of vingerwijzen, dan kunnen we er op onze eigen tijd en in ons eigen tempo van leren en transformeren!

 

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl

Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl.

http://www.narcismevrij.nl/

Charlotte van der Hoeven, Coaching-Training-
Charlotte-van-der-Hoeven, Coaching & Training is gespecialiseerd in coaching voor slachtoffers en training van hulpverleners w.b. narcistisch-misbruik en narcistische-mishandeling en narcisme, blog-narcistisch-misbruikblog-narcismeblog-narcistische-mishandelingcoach-narcistisch-misbruiktherapeut-narcistisch-misbruikwat-is-narcisme
 

maandag 17 augustus 2020

Over narcisme: Is narcisme genetisch bepaald of niet?

Hoewel de meningen er over verdeeld zijn en er nog weinig onderzoek gedaan wordt naar narcisme, terwijl het zo ongelooflijk speelt in deze maatschappij, blijft de vraag of narcisme genetisch bepaald is, zeer geregeld voorbijkomen

narcisme erfelijk

Er zijn hier twee groepen in te onderscheiden met twee verschillende standpunten. De ene groep beweert dat het te maken heeft met de opvoeding en dat er een trauma is opgelopen of verwaarlozing/emotionele mishandeling van het kind. Of het kind werd juist te veel verwend en is als een koning of koninginnetje opgegroeid, waardoor het een groot ego heeft ontwikkeld en doordat hun ouders hen zo overwaarderen, kunnen deze kinderen geen kritiek verdragen. 

De andere groep beweert dat er wel degelijk erfelijkheidsfactoren een rol spelen. In mijn optiek spelen alle hierboven vermelde opties een grote rol bij het ontstaan van narcisme. Wat ik in mijn praktijk heel vaak tegenkom, is dat wanneer er sprake is van narcisme, ook de opa of oma, een oom of tante, of een vader of moeder hier aanleg voor heeft. Vaak zie ik het zelfs terug in hele takken van de familie, dus er is een hele lijn die dit doorgeeft aan elkaar. Dan kun je er niet aan voorbij gaan dat dit genetisch bepaald is als je er met je logisch verstand naar kijkt. Wat overigens niet wil zeggen, dat wanneer er een narcist in de familie is, meteen de hele familie narcistisch is! Want dat is weer de andere kant van de medaille. Wanneer er een narcist in de stamboom voorkomt, wil dat niet automatisch zeggen dat de rest van de familie per definitie ook narcistische trekken vertoont. Wat het dus tegelijkertijd heel moeilijk maakt om een duidelijke oorzaak te leggen waar narcisme zijn oorsprong vindt.

Ook de andere kant kom ik vaak tegen; de narcist in kwestie is in zijn vroege kinderjaren enorm verwaarloost, soms zelfs mentaal en fysiek mishandelt, wat ervoor heeft gezorgd dat hij of zij dit gedrag op latere leeftijd ook gaat inzetten. Puur, omdat hij/zij niet anders weet hoe te communiceren met de ander en een sterk afweer-/overlevingsmechanisme heeft ontwikkeld: "Eten of gegeten worden". Of de narcist heeft als kind ontdekt dat wanneer hij/zij manipuleert, ontkent of liegt, de ouders ditmaal niet boos worden en dus zet deze narcist op latere leeftijd, manipulaties, ontkenningen en list en bedrog in. 

Ook hier geldt weer, ook de tegengestelde beweging kan het geval zijn; de narcist is in de vroege kinderjaren enorm door de ouders verwend, op handen gedragen, kon niks verkeerd doen en het kind stond voortdurend in de aandacht, waardoor deze is gaan geloven dat het eigen ik het centrum van de wereld is en alles op de manier moet gaan zoals deze het voor ogen heeft. Zo niet, dan is er ruzie in de tent en zal alles worden ingezet om het alsnog op deze manier voor elkaar te krijgen. 

De narcist heeft zich dus als het ware niet ontwikkeld van zijn vroege kindertijd naar de volwassenheid en is blijven steken in zijn emotionele ontwikkeling. 

Het is dan ook niet zo gek dat de narcist op latere leeftijd nog steeds het gedrag vertoont van een klein kind dat zijn zin niet krijgt. 

Echter, factoren als: gebrek aan empatisch vermogen, geweten (waaronder schuld en berouw) en verantwoordelijkheidsgevoel zijn factoren die aantoonbaar minder ontwikkeld zijn bij narcisten als bij de "gemiddeld normale mens". Dit blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Wat betekent dat er in de ontwikkeling van de hersenen ook achterstand opgelopen wordt. Een interessant gegeven waar nog veel te weinig over bekend is, maar wel de moeite van het onderzoeken waard!

Door meer bekendheid en kennis te krijgen over deze persoonlijkheidspathologie zouden er misschien een stuk minder mensen slachtoffer hoeven te worden van narcistisch misbruik en er meer duidelijkheid, begrip en er- en herkenning zijn voor alle partijen.

 

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl

Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl.http://www.narcismevrij.nl/

Charlotte van der Hoeven, Coaching-Training-
Charlotte-van-der-Hoeven, Coaching & Training is gespecialiseerd in coaching voor slachtoffers en training van hulpverleners w.b. narcistisch-misbruik en narcistische-mishandeling en narcisme, blog-narcistisch-misbruikblog-narcismeblog-narcistische-mishandelingcoach-narcistisch-misbruiktherapeut-narcistisch-misbruikwat-is-narcisme
 

zondag 19 juli 2020

Over narcisme: Twijfels bij slachtoffers van narcistisch misbruik

Ik krijg regelmatig vragen van mensen die zich afvragen of zij niet zelf de narcist zijn. Als je bent omgegaan of omgaat met een narcist, heb je vaak ontelbare keren aan moeten horen dat jij de schuldige bent van het gedrag van de narcist. Door jou liegt en bedriegt de narcist, door jouw gedrag is hij/zij zo boos en jij bent degene met een probleem en ga zo maar door.

narcisme twijfels

Om jezelf gerust te kunnen stellen en dit helder te krijgen, zijn onder andere een paar belangrijke vragen van belang:
"Heb ik een geweten?" 
"Heb ik empatisch vermogen?"
“Heb ik verantwoordelijkheidsgevoel/plichtsbesef?”
“Heb ik zelfreflecterend vermogen?” 
De eerste vraag "Heb ik een geweten?", zal ik nader toelichten.
Met deze vraag bedoel ik: Ben je ertoe in staat om bewust en met je volle verstand iemand voor te liegen/bedriegen, te bedreigen, te kleineren of treiteren, of er een dubbele agenda op na te houden oftewel, ben je in staat om iemand (doel)bewust kwaad te doen zonder dat je geweten hierdoor gaat opspelen? 
Met de tweede vraag: "Heb ik empatisch vermogen?", bedoel ik:
Ben je begaan met de ander? Ben je oprecht betrokken en voel je oprecht met de ander mee, zonder hier iets voor terug te willen. Door er bijvoorbeeld bevestiging voor terug te willen krijgen hoe fantastisch het is wat je gedaan hebt, het voeden van je eigenwaarde of om bij de ander of de buitenwacht in de gunst te komen. 
Het gaat in deze om oprechte betrokkenheid, dat je meevoelt met de ander, je kunt verplaatsen in de ander en de ander wilt helpen, zonder je eigen ego daarmee te voeden. 
Iedereen heeft uiteraard een meer of minder ontwikkeld ego en we horen allemaal graag dat we iets goed doen, maar het gaat erom dat je het doet vanuit je hart en niet om er iets voor terug te krijgen. 
“Heb ik verantwoordelijkheidsgevoel/plichtsbesef?”
Hiermee bedoel ik: Kun je simpelweg meevoelen met een ander, zien dat deze je nodig heeft, zorgzaam zijn, een stukje omkijken naar de ander, in plaats van de ander als een baksteen laten vallen als deze iets doet wat je niet uitkomt of tegengas geeft. Zeker in moeilijke situaties. Kun je barmhartig zijn?
“Heb ik zelfreflecterend vermogen?”
Hiermee bedoel ik: Durf en kun je kijken naar de ander en jezelf, kijken wat er gebeurt, zonder alles meteen bij de ander neer te leggen, geen verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen gedrag en alle poorten te sluiten? Mag een ander een andere mening hebben en kun je kijken naar wat ander gedrag met jou doet en wat jij eruit kunt leren?
Als je onder andere deze vragen met "ja" kunt beantwoorden, is het zeer aannemelijk dat je geen narcist bent.
Vergeet niet dat de negatieve uitspraken van de narcist hoogstwaarschijnlijk negatieve overtuigingen in je hoofd zijn gaan vormen, waardoor jij bent gaan geloven dat jij degene bent die narcistisch, egoïstisch, onbetrouwbaar en problematisch is en ga zo maar door. En deze overtuigingen ben je bewust en onbewust gaan aannemen.
Realiseer je dat de vele projecties je enorm onzeker en klein hebben gemaakt en jij je"zelf" verloren bent. Jij kunt je"zelf" terugvinden, jij hebt die mogelijkheden in huis! De narcist zelf helaas vaak niet. Dus ga aan de slag met jezelf en vind jezelf terug. Jij bent niet het probleem, het enige probleem is dat je je"zelf" bent kwijtgeraakt. Ook in coaching ga ik uitgebreid en dieper in op dit onderwerp en pakken we dit grondig aan. 
Jij hebt alle bronnen in huis die je nodig hebt om te groeien naar je eigen authentieke zelf!

Dit artikel is geschreven door Charlotte van der Hoeven, Coaching & Training. Iedere derde zondag van de maand verschijnt zij hier met een column op Ze.nl
Charlotte van der Hoeven is professioneel coach en therapeut en heeft zich gespecialiseerd in narcistisch misbruik. Meer informatie hierover kun je vinden op haar website www.narcismevrij.nl of op de Facebook-pagina van Narcismevrij.nl.http://www.narcismevrij.nl/
Charlotte van der Hoeven, Coaching-Training-
Charlotte-van-der-Hoeven, Coaching & Training is gespecialiseerd in coaching voor slachtoffers en training van hulpverleners w.b. narcistisch-misbruik en narcistische-mishandeling en narcisme, blog-narcistisch-misbruikblog-narcismeblog-narcistische-mishandelingcoach-narcistisch-misbruiktherapeut-narcistisch-misbruikwat-is-narcisme